Επιμέλεια: Κυριακή Τσολάκη
Λίγες μόνο μέρες απομένουν για την έναρξη της μεγαλύτερης ελληνικής κινηματογραφικής διοργάνωσης. Το 57ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης θα πραγματοποιηθεί από 3 έως 13 Νοεμβρίου στις αίθουσες του «Ολύμπιον» και του λιμανιού της Θεσσαλονίκης και περιλαμβάνει πολλά τμήματα και παράλληλες δράσεις.
Στην τελική ευθεία περνά πλέον η προετοιμασία για το 57ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, που θα πραγματοποιηθεί υπό τη νέα διοίκηση του οργανισμού (Ελίζ Ζαλαντό – γενική διευθύντρια και Ορέστης Ανδρεαδάκης – καλλιτεχνικός διευθυντής). Η αυλαία της διοργάνωσης θα ανοίξει φέτος την προσεχή Πέμπτη 3 Νοεμβρίου (αντί για Παρασκευή όπως συνηθιζόταν μέχρι τώρα) στο «Ολύμπιον» με την ταινία «Paterson» του αγαπημένου δημιουργού του ανεξάρτητου σινεμά Τζιμ Τζάρμους.
Το φιλμ θα επιχειρήσει να μας μυήσει στην ποίηση της καθημερινής ζωής με αναπάντεχο χιούμορ. Κεντρικός χαρακτήρας του είναι ένας οδηγός λεωφορείου (Άνταμ Ντράιβερ) ο οποίος ονομάζεται Πάτερσον, μένει στην μικρή πόλη Πάτερσον του Νιου Τζέρσεϊ και στον ελεύθερο χρόνο του γράφει εκπληκτικά ποιήματα. Η όμορφη γυναίκα του (Γκολσιφτέ Φαραχανί) ονειρεύεται να γίνει σταρ της ηλεκτρικής κιθάρας και ταυτόχρονα ζαχαροπλάστρια σπιτικών κέικ, ενώ ο άσχημος σκύλος τους είναι πάντα έτοιμος για τις χειρότερες σκανταλιές. O Τζάρμους μας αφηγείται μια ιστορία στην οποία μας δείχνει γιατί οι μικρές ανθρώπινες στιγμές είναι τελικά οι πιο πολύτιμες στη ζωή.
Ο ελληνικός κινηματογράφος στο παρασκήνιο
Για πρώτη χρονιά φέτος το ελληνικό σινεμά καταλαμβάνει μια ξεχωριστή θέση στη διοργάνωση, που εφαρμόζει τον κινηματογραφικό νόμο περιλαμβάνοντας στα τμήματά του και το Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου. Στο πλαίσιό του θα προβληθούν 27 ελληνικές ταινίες μεγάλου μήκους (αναλυτική παρουσίαση στη στήλη του Αλέξη Δερμεντζόγλου). Από αυτές οι 16 θα είναι σε πρώτη προβολή και οι 11 έχουν πραγματοποιήσει ήδη πρεμιέρα. Στις 16 πρεμιέρες εντάσσονται και τρεις ταινίες από την ενότητα «Έλληνες της διασποράς», που περιλαμβάνει και μία ταινία μικρού μήκους. Στο τμήμα αυτό έχει ενταχθεί και η πρεμιέρα του ντοκιμαντέρ «90 χρόνια ΠΑΟΚ – Νοσταλγώντας το μέλλον», που αποτελεί την τελευταία κινηματογραφική κατάθεση του σκηνοθέτη Νίκου Τριανταφυλλίδη, ο οποίος έφυγε πρόσφατα από τη ζωή. Τέλος, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου θα προβληθούν επίσης πέντε μικρού μήκους ταινίες που ταξίδεψαν και διακρίθηκαν στα φεστιβάλ των Καννών, του Λοκάρνο και του Τορόντο και οι 21 βραβευμένες μικρού μήκους ταινίες από το πρόσφατο 39ο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας.
Διεθνές πρόγραμμα
Το Διεθνές Πρόγραμμα αποτελείται από το Διεθνές Διαγωνιστικό και τις ταινίες που διεκδικούν τα βραβεία, αλλά και το Out of Competition με ταινίες που δεν διαγωνίζονται. Άλλα τμήματά του είναι οι «Ανοιχτοί Ορίζοντες», που εστιάζουν στον πιο δυναμικό και πρωτοποριακό κινηματογράφο, και οι «Ματιές στα Βαλκάνια», όπου περιλαμβάνονται βαλκανικές ταινίες. Επίσης, στις «Ειδικές Προβολές» οι σινεφίλ έχουν τη δυνατότητα να συναντήσουν αγαπημένους δημιουργούς, ενώ το «Film Forward» προτείνει ριζοσπαστικές ταινίες για απαιτητικούς θεατές. Κλασικές καλτ ταινίες τρόμου και φαντασίας από όλο τον κόσμο δίνουν μεταμεσονύχτιο ραντεβού με τους λάτρεις του είδους στη ζώνη «Round Midnight», ενώ ταινίες-ζευγάρια στο αφιέρωμα «Αντι/Κατοπτρισμοί – Mirror/Image» προσκαλούν τους θεατές να βρουν τις εκλεκτικές συγγένειες που τις συνδέουν. Στο αφιέρωμα «2 ή 3 πράγματα που ξέρω γι’ αυτήν» διερευνώνται όλοι οι ρόλοι των γυναικών ενώ, τέλος, στο διεθνές πρόγραμμα συγκαταλέγεται και το masterclass του θρυλικού διευθυντή φωτογραφίας Λουτσιάνο Τόβολι («Επάγγελμα ρεπόρτερ», «Suspiria» κ.ά.).
Αφιερώματα και αγορά
Τη διοργάνωση θα επισκεφθεί ο γάλλος δημιουργός Φιλίπ Γκραντριέ, ταινίες του οποίου θα προβληθούν σε ένα αφιέρωμα, ενώ μια ρετροσπεκτίβα θα πραγματοποιηθεί και για τον λατινοαμερικάνο κινηματογραφιστή Λεονάρντο Φάβιο, που έφυγε από τη ζωή το 2012. Εξάλλου, στο τμήμα «Ματιές στα Βαλκάνια» θα γίνει ένα πλήρες αφιέρωμα στον θεμελιωτή του ανεξάρτητου τούρκικου σινεμά Ζεκί Ντεμίρκουμπουζ.
Στο πλαίσιο της «Αγοράς» εντάσσονται μια σειρά από νέες δράσεις, βραβεία και συνεργασίες, μεταξύ των οποίων το νέο βραβείο Lab Project του Eurimages, αξίας έως και 50.000 ευρώ, η παρουσία του Locarno Industry Academy International στη Θεσσαλονίκη, η τεχνολογία Virtual Reality μέσα από ένα masterclass που θα πραγματοποιήσει ο ειδικός Μισέλ Ρεϊγιάκ, η πλατφόρμα συνάντησης για νέες συνεργασίες South by Southeast και, τέλος, η δράση Training Day, σε συνδιοργάνωση με το CED Media Greece.
Εικαστικά και μουσική
Στο πλαίσιο της διοργάνωσης, μια σειρά από άλλες δράσεις θα δώσουν επιπλέον κινηματογραφικές διεξόδους στους σινεφίλ. Συγκεκριμένα, θα πραγματοποιηθεί η καθιερωμένη Ημέρα Γαλλοφωνίας TV5 MONDE (συνδιοργάνωση με πρεσβεία της Γαλλίας στην Ελλάδα και Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος, με την υποστήριξη του Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης και της Unifrance), ενώ θα προβληθούν και οι ταινίες που διαγωνίζονται για το βραβείο LUX, το οποίο απονέμει κάθε χρόνο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Επίσης θα προβληθούν οι έξι μικρού μήκους ταινίες που βραβεύτηκαν στο 3ο Taratsa IFF, αλλά και έξι ταινίες που βρίσκονται ανάμεσα στις 20 καλύτερες ελληνικές και ευρωπαϊκές ταινίες, τις οποίες ψήφισαν τα μέλη της ΠΕΚΚ (με αφορμή τα 40 χρόνια της ΠΕΚΚ). Ανάμεσα σε όλα αυτά στο φεστιβάλ θα βρεθεί η documenta 14 με τις προβολές δύο μικρού μήκους ταινιών στο πλαίσιο της παρουσίασης της εβδομαδιαίας τηλεοπτικής εκπομπής «Κείμενα».
Στις παράλληλες δράσεις της διοργάνωσης εντάσσονται οι εκθέσεις «Ψίθυροι» στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης (παραγωγή: Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης – διοργάνωση ΦΚΘ & Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης), #CedefopPhotoAward «Οι νέοι στην εκπαίδευση και την κατάρτιση» στο Μουσείο Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (διοργάνωση – επιμέλεια: ΦΚΘ & Cedefop) και «Πρόσωπα και χώροι» στην γκαλερί του Goethe-Institut Thessaloniki (διοργάνωση: Goethe-Institut Thessaloniki και Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού, με την υποστήριξη του ΦΚΘ), αλλά και η συναυλία «Μουσική για τον κινηματογράφο» σε συνεργασία με την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης και το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης.
Μια χορεύτρια, στη γοητεία της οποίας υποκλίθηκαν πολλοί
Η διοργάνωση θα ολοκληρωθεί στο «Ολύμπιον» με την τελετή λήξης την Κυριακή 13 Νοεμβρίου, στη διάρκεια της οποίας, ως είθισται, θα απονεμηθούν τα βραβεία. Η ταινία που θα προβληθεί για το τέλος θα είναι το δράμα εποχής «Η χορεύτρια» της Στεφανί ντι Τζιούστο, με πρωταγωνίστρια τη γαλλίδα ηθοποιό και τραγουδίστρια Soko, που θα έρθει στη Θεσσαλονίκη για να παρουσιάσει το φιλμ. Η ταινία καταπιάνεται με μια τολμηρή καλλιτέχνιδα που άλλαξε τον σύγχρονο χορό. Ο λόγος για την πρωτοπόρο αμερικανίδα χορεύτρια Λόι Φούλερ, που μεσουράνησε στην Μπελ Επόκ, χορεύοντας με πάθος στο δικό της μοναδικό ρυθμό και όραμα. Από την αμερικανική Δύση στη Νέα Υόρκη κι έπειτα στο Παρίσι, η Φούλερ αποθεώθηκε για την ιδιαίτερη τεχνική της, στην οποία χρησιμοποιούσε ειδικά φωτιστικά εφέ και μεταξωτά υφάσματα, μεταμορφώνοντας εντελώς το σώμα της. Στη γοητεία της υποκλίθηκαν μεταξύ άλλων διάσημες καλλιτεχνικές προσωπικότητες, όπως οι αδελφοί Λιμιέρ, ο Τουλούζ Λοτρέκ και ο Ογκίστ Ροντέν. Ωστόσο, η συνάντησή της με την ομότεχνή της Ισιδώρα Ντάνκαν (την ενσαρκώνει η Λίλι Ρόουζ Ντεπ), η οποία από προστατευόμενη έγινε αντίζηλός της, υπήρξε μοιραία. Η ταινία αποτελεί το ντεμπούτο της Στεφανί ντι Τζιούστο.
Σινεμά για όλους
Υπενθυμίζεται ότι το ΦΚΘ με χορηγό προσβασιμότητας το Ίδρυμα Ωνάση και τη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση και σύμβουλο προσβασιμότητας την Κίνηση Καλλιτεχνών με Αναπηρία, βελτιώνει την προσβασιμότητα στις εγκαταστάσεις του και μοιράζεται τη δύναμη του σινεμά με όλους τους θεατές ανεξαιρέτως.
Σε όλη τη διάρκεια της διοργάνωσης οι προβολές θα γίνονται στις αίθουσες «Παύλος Ζάννας» και Ολύμπιον και στις αίθουσες του λιμανιού «Τώνια Μαρκετάκη», «Φρίντα Λιάππα», «Τζον Κασσαβέτης» και «Σταύρος Τορνές».
Διεθνές Διαγωνιστικό
Οι ταινίες που περιλαμβάνει το Διεθνές Διαγωνιστικό είναι:
– «Άφτερλωβ / Afterlov» (Ελλάδα, 2016, έγχρωμο, 94’) σε σκηνοθεσία – σενάριο Στέργιου Πάσχου
– «Η μεταμόρφωση / The Transfiguration» (ΗΠΑ, 2016, έγχρωμο, 97’) σε σκηνοθεσία – σενάριο Μάικλ Ο’ Σέι
– «Η πιο ευτυχισμένη μέρα του Όλι Μάκι / The Happiest Day in the Life of Olli Maki» (Φιλανδία, 2016, ασπρόμαυρο, 92’), σε σκηνοθεσία Γιούχο Κούοσμανεν και σενάριο Μίκο Μιλιλάχτι
– «Ιησούς / Jesus» (Γαλλία-Χιλή-Γερμανία-Ελλάδα-Κολομβία, 2016, έγχρωμο, 83’) σε σκηνοθεσία – σενάριο Φερνάντο Γκουτσόνι
– «Κυλά στο αίμα / In the Blood / I Blodet» (Δανία, 2016, έγχρωμο, 104’) σε σκηνοθεσία – σενάριο Ράσμους Χέιστερμπεργκ
– «Λαίδη Μακμπέθ / Lady Macbeth» (Μεγάλη Βρετανία, 2016, έγχρωμο, 88’) σε σκηνοθεσία Ουίλιαμ Όλντροϊντ και σενάριο Άλις Μπιρτς
– «Ο σπορέας / The Sower / Taneomakuhito» (Ιαπωνία, 2016, έγχρωμο, 117’) σε σκηνοθεσία – σενάριο Γιόσουκε Τακέουτσι
– «Οι ενάρετοι/ A Decent Woman / Los decentes» (Αυστρία-Νότια Κορέα-Αργεντινή, 2016, έγχρωμο, 100’) σε σκηνοθεσία Λούκας Βαλέντα Ρίνερ και σενάριο Λούκας Βαλέντα Ρίνερ, Άνα Γκόντοϊ, Μάρτιν Σάνλι, Άριελ Γκούρεβιτς
– «Πλατεία Αμερικής/ Amerika Square» (Ελλάδα – Ην. Βασίλειο, 2016, έγχρωμο, 86’) σε σκηνοθεσία Γιάννη Σακαρίδη και σενάριο Γιάννη Σακαρίδη, Γιάννη Τσίρμπα, Βαγγέλη Μουρίκη
– «Στην ηλικία μου ακόμα κρύβομαι για να καπνίσω / I Still Hide to Smoke / À mon age je me cache encore pour fumer» (Γαλλία-Ελλάδα-Αλγερία, 2016, έγχρωμο, 90’) σε σκηνοθεσία – σενάριο Ραϊανά
– «Τα αμαξίδια της κολάσεως/ Kills on Wheels / Tiszta szívvel» (Ουγγαρία, 2016, έγχρωμο, 83’) σε σενάριο – σκηνοθεσία Ατίλα Τιλ
– «Το αίμα των Σάμι / Sámi Blood / Sameblod» (Σουηδία-Δανία-Νορβηγία, 2016, έγχρωμο, 110’) σε σκηνοθεσία – σενάριο Αμάντα Κέρνελ
– «Το κάστρο του Κυανοπώγωνα / Kékszakállú»
(Αργεντινή, 2016, έγχρωμο, 72’) σε σκηνοθεσία Γκαστόν Σολνίτσκι
– «Maudite Poutine» (Καναδάς, 2016, ασπρόμαυρο, 100’) σε σκηνοθεσία Καρλ Λεμιέ και σενάριο Μαρί Ντους Σεντ Ζακ και Καρλ Λιμιό
– «Park» (Ελλάδα – Πολωνία, 2016, έγχρωμο, 100’) σε σκηνοθεσία – σενάριο Σοφίας Εξάρχου
– «The Stopover / Voir du Pays» (Γαλλία-Ελλάδα, 2016, έγχρωμο, 102’) σε σκηνοθεσία – σενάριο Ντελφίν και Μυριέλ Κουλέν
