Γράφει ο Γιώργος Ερμίδης *
Το GPS (Global Positioning System) είναι ένα παγκόσμιο σύστημα εντοπισμού θέσης, το οποίο βασίζεται σε ένα “πλέγμα” εικοσιτεσσάρων δορυφόρων της γης, στους οποίους υπάρχουν ειδικές συσκευές, οι οποίες ονομάζονται “δέκτες GPS”.
Τη συσκευή, ο αθλητής την τοποθετεί σε ένα ειδικό γιλέκο στο πίσω μέρος της πλάτης, οι συσκευές ενεργοποιούνται με το πάτημα ενός κουμπιού που βρίσκεται πάνω στη συσκευή και με το πάτημα του κουμπιού απενεργοποιούνται ξανά. Η μπαταρία του χαρίζει αυτονομία πέντε ωρών και είναι αδιάβροχο. Επίσης τοποθετείται και ένα καρδιοσυχνόμετρο στο στήθος το οποίο στέλνει το σήμα στη συσκευή. Αφού έχει γίνει η καταγραφή των δεδομένων, που ξεκινά με την ενεργοποίηση της συσκευής αυτόματα, έρχεται η διαδικασία ανάλυσης των δεδομένων που καταγράφθηκαν, με τη χρήση ενός καλωδίου USB όπου τα δεδομένα μεταφέρονται σε ένα λογισμικό του υπολογιστή μας, με χρόνο μετατροπής κάθε συσκευής στα 30s-1min.
Στη συνέχεια στο λογισμικό που διαθέτουμε μπορούμε να έχουμε μια βάση δεδομένων με τις ημέρες των προπονήσεων, συμμετοχές αθλητών και όλα τα δεδομένα που καταγράφθηκαν.
Τέλος, μπορούμε απευθείας τα αποτελέσματα να τα εκτυπώσουμε και να γίνει μια παρουσίαση και ανατροφοδότηση στους αθλητές για την προπόνηση ή τον αγώνα. Συνολικό χρόνος υλοποίησης όλων αυτών είναι στα 5-15 λεπτά.
Στη συνέχεια στο λογισμικό μπορούμε να δημιουργήσουμε ατομικά προφίλ των αθλητών, ζώνες που χρειαζόμαστε για την ταχύτητα (σύμφωνα με το άθλημα), ανασκόπηση όλης της προπόνησης, εξαγωγή αποτελεσμάτων με διαφορετικούς τρόπους, να ανατρέξουμε σε παλιότερες προπονήσεις σε αναζήτηση παλιών αποτελεσμάτων σε διάφορες τιμές και να παρακολουθήσουμε τους χάρτες και τις διαδρομές που ακολουθήσανε σε οποιαδήποτε προπόνηση υλοποιήθηκε.
Το σύστημα GPS είναι ικανό να αναφέρει ένα μεγάλο αριθμό μεταβλητών με βάση τις πληροφορίες που συλλέγονται από τη συσκευή.
Κάθε άθλημα έχει ένα μοναδικό μοντέλο ανάλυσης εξαρτάται από το βασικό σκοπό της ανάλυσης του αθλήματος. Οι περισσότερες ομάδες χρησιμοποιούν 2-4 δείκτες τον όγκο, την ένταση και το ρυθμό έργου του παίκτη. Οι μεταβλητές υπολογίζονται με βάση την ομάδα ή το ατομικό προφίλ και τα κατώτατα όρια.
Τα αποτελέσματα μπορεί να αναφερθούν σε ένα αριθμό μονάδων συμπεριλαμβανομένων χιλιόμετρα ανά ώρα (km / h), μίλια ανά ώρα (mph), μέτρα ανά δευτερόλεπτο (m / s), μέτρα (m) και σε γιάρδες (yds).
Το σύστημα έχει σχεδιαστεί και έχει δεσμευτεί να διασφαλίσει ότι όλοι οι κάτοχοι του επιτυγχάνουν στην τεχνολογία GPS, με τη βελτίωση της απόδοσης αθλητικής ομάδας και σε μια μείωση αποφυγής τραυματισμών που είναι οι πρωταρχικοί στόχοι.
Για να επιτευχθεί αυτό, είναι κρίσιμο ο χρήστης να μπορεί να χρησιμοποιήσει γρήγορα το σύστημα στο περιβάλλον της ομάδας και να αρχίσει να εκπαιδεύει τους προπονητές, γυμναστές και ιατρικό προσωπικό ως προς τους δείκτες του που μπορεί να καταγράψει το σύστημα.
Οι συσκευές αυτές προσφέρουν σημαντικές μεταβλητές στην ομάδα όπως την απόσταση που διανύθηκε στο αγώνα, τις αποστάσεις που διανύθηκαν στις ζώνες ταχύτητας που επιθυμούσε το προπονητικό τιμ, αριθμός επιταχύνσεων και επιβραδύνσεων, οι επαφές με το έδαφος σύμφωνα με τα κύρια σωματομετρικά χαρακτηριστικά του αθλητή, η καρδιακή συχνότητα, η μεγαλύτερη ταχύτητα που επιτεύχθηκε στον αγώνα, η μεγαλύτερη επιτάχυνση που συνέβη στον αγώνα και η μέγιστη καρδιακή συχνότητα που είχε ο αθλητής στον αγώνα.
Τέλος, μπορούμε να υπολογίσουμε το μέσο όρο απόστασης που διανύθηκε ανά λεπτό σε ένα συγκεκριμένο σημείο του παιχνιδιού ή της προπόνησης, το ίδιο και για τις επιταχύνσεις, την απόσταση στη μέγιστη ταχύτητα και στις υψηλής έντασης επαφές.
Το σύστημα μπορεί να μας προσφέρει χρήσιμα θέματα για τη μεγιστοποίηση της απόδοσης και την μείωση έως αποφυγή των τραυματισμών. Όλα αυτά θα επιτευχθούν με αληθινό περιοδισμό των μοντέλων ,με τον ακριβή καθορισμό των στοιχείων επιβάρυνσης στην προπόνηση φυσικής κατάστασης των αθλητών ,οι αθλητές με υψηλή και χαμηλή απόδοση να ανιχνεύονται πολύ εύκολα, οι αθλητές να μπορούν να συγκρίνουν την απόδοση τους σε διάφορα χρονικά σημεία, η προπόνηση μπορεί να είναι πιο εξειδικευμένη σύμφωνα με τις απαιτήσεις ή και τη θέση που αγωνίζονται οι αθλητές στο άθλημά τους, οι ασκήσεις φυσικής κατάστασης θα προσομοιάζουν περισσότερο στην ένταση του παιχνιδιού, η προπόνηση να είναι δομημένη με στόχο να αναπτύξει τις τακτικές και τεχνικές παραμέτρους αλλά και τα επίπεδα φυσικής κατάστασης, η σύγκριση μεταξύ αθλητών σε ατομικές δυνατότητες αλλά και σε ατομικές αδυναμίες.
Για την επίτευξη αποφυγής και μείωση τραυματισμών το σύστημα αυτό ανιχνεύει κάθε παίκτη που βρίσκεται σε κίνδυνο τραυματισμού βάση του προφίλ του στο παρελθόν, προσφέρει καλύτερη χρήση σε τιμές έντασης που σχετίζονται με πιθανή εμφάνιση τραυματισμού ,προσφέρει ακριβές βαθμό προπόνησης σε νέους αθλητές, σε αθλητές με ιστορικό τραυματισμών αλλά και αθλητές που επιστρέφουν από τραυματισμό. Όλα αυτά εν κατακλείδι μας βοηθάνε να δώσουμε καλύτερα χαρακτηριστικά του αθλήματος τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά.
Η χρήση του συγκεκριμένου συστήματος δίνει στην ομάδα μας την εξειδίκευση του αθλήματος σε όλους τους τομείς.
Τέλος μπορεί να χρησιμοποιηθεί, αν όχι σε όλα, σχεδόν στα περισσότερα αθλήματα σύμφωνα πάντα με τις απαιτήσεις και τους στόχους του. Το σύστημα των GPS χρησιμοποιείται ευρέως σε αθλήματα όπως το ποδόσφαιρο, ράγκμπι, το χόκεϊ επί χόρτου, τένις, ποδηλασία, τρίαθλο, κωπηλασία, Μπιτς βόλεϊ, ιστιοπλοΐα και μπορεί να ανιχνεύσει τις προαναφερόμενες μεταβλητές.
Στις περισσότερες έρευνες που έχουν υλοποιηθεί για τα GPS επιβεβαιώνουν την εγκυρότητα και την αξιοπιστία του συστήματος αυτού (Coutts, 2010; Varley, 2012)
Βιβλιογραφία
Coutts AJ, Duffield R., (2010). Validity and reliability of GPS devices for measuring movement demands of team sports. J Sci Med Sport. ; 13(1):133-5
Varley MC, Fairweather IH, Aughey RJ. (2012). Validity and reliability of GPS for measuring instantaneous velocity during acceleration, deceleration, and constant motion. J Sports Sci. ;30(2):121-7.
* Ο Γιώργος Ερμίδης είναι Phd Student Department of Exercise and Wellness, University of Naples “Parthenope”, Italy
Γυμναστής-Προπονητής Φυσικής Κατάστασης & Απόδοσης, Εργομετρικός Έλεγχος-Αξιολόγηση Φυσικής Κατάστασης
Μετεκπαίδευση –Πρακτική άσκηση στη χρήση του συστήματος GPS, University of Exeter, 2012
Για το acadimies.gr