Πως μπορούν τα μαθηματικά να εφαρμοστούν στο ποδόσφαιρο; Και δεν μιλάμε για… στοίχημα. Τι μπορεί να συμβεί όταν μια ομάδα ενδιαφέρεται για έναν ποδοσφαιριστή και αποφασίζει αν θα τον πάρει ή όχι με βάση τα μαθηματικά;
Για παράδειγμα, ο Χοσέ Λουίς Μεντόθα, στέλεχος της Μούρθια, που αγωνίζεται στην ισπανική Segunda A. Ως υπεύθυνος για τους ποδοσφαιριστές που αποκτά η ομάδα, αντιμετώπιζε ένα πρόβλημα.
«Μου πρότειναν παίκτες και μου έλεγαν ότι ο ένας είναι καλός επειδή έχει δύναμη ή αίσθηση του παιχνιδιού. Συμπλήρωναν πως έχει παίξει τόσους αγώνες στην τάδε ομάδα και έχει αυτές τις διακρίσεις. Θα ήθελα, όμως, να έρθουν και να μουν κάτι διαφορετικό από αυτό. Να μου πουν ότι ένας ποδοσφαιριστής είναι καλός επειδή π.χ. έχει ποσοστό επιτυχίας στις πάσες 80%, το οποίο είναι άνω του μέσου όρου στο πρωτάθλημα. Ή ότι έχει τρεις επιλογές στην τελική του πάσα, κάτι πολύ περισσότερο από το μέσο όρο» λέει ο Μεντόθα.
Πριν από μερικά χρόνια αποφάσισε να πάει στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ, όπου ήδη μελετούσαν την εφαρμογή της στατιστικής στο αμερικάνικο ποδόσφαιρο, αλλά και στο μπάσκετ και στο μπέιζμπολ.
Στις ΗΠΑ, ο Μεντόθα συνάντησε δύο συμπατριώτες του, τον Νταβίντ Ρουέδα, ο οποίος είχε ιδρύσει την Origami Sports, με βασικό στόχο να «προωθήσει» τη στατιστική στο ποδόσφαιρο, και τον Σαλβαδόρ Καρμόνα, ο οποίος εργαζόταν στην εταιρεία του πρώτου ως αναλυτής.
Ο Καρμόνα είχε δημιουργήσει μια βάση δεδομένων με 12.500 παίκτες στα μεγάλα πρωταθλήματα. Τα δεδομένα κάθε ποδοσφαιριστή δεν αφορούσαν μόνο τις συμμετοχές του, τα γκολ, τα σουτ. Τα στοιχεία ήταν πολύ πιο αναλυτικά και ακριβή: πόσες πάσες έβγαλε ένας παίκτης, πόσες ευκαιρίες δημιούργησε, πόσες ντρίμπλες έβγαλε κτλ.
Ένα παράδειγμα για τον τρόπο με τον οποίο αξιολογείται ένας παίκτης βάσει των μαθηματικών θα μπορούσε να είναι ο εξής: ας πάρουμε έναν επιθετικό. Σύμφωνα με αυτή την ανάλυση, αυτό που θα πρέπει να υπολογίζεται δεν είναι μόνο ο αριθμός των γκολ που σημειώνει. κι αυτό διότι κάθε γκολ επηρεάζεται και από άλλους παράγοντες, όπως η ταχύτητα του σουτ, το σημείο από το οποίο γίνεται το σουτ, αλλά και πόσα μέλη του σώματος συμμετέχουν.
Αναφέρεται, έτσι, πως ένα πέναλτι έχει 81% πιθανότητα να γίνει γκολ, ενώ ένα σουτ σε απόσταση ένα μέτρο από τη γραμμή του τέρματος ξεπερνάει το 90%. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τις ασίστ.
Χάρη στον Μεντόθα η Origami Sports επεκτάθηκε στην Ευρώπη. Πρώτα στην Ισπανία και στη συνέχεια στην Ιταλία και στην Αγγλία. Και δεν πρόκειται πια μόνο για θεωρίες. Υπάρχουν αποτελέσματα.
Η Λέστερ, οι Σιάτλ και η Μίντιλαντ, πρωταθλητές σε Αγγλία, ΗΠΑ και Δανία, έχουν χρησιμοποιήσει αυτές τις μεθόδους όχι μόνο για να φτιάξουν τα ρόστερ τους, αλλά φυσικά και στην προπόνηση και στην ανάλυση των αντιπάλων, τομείς στους οποίους η στατιστική είναι έτσι κι αλλιώς παγιωμένη μέθοδος.
Ως χαρακτηριστικότερο παράδειγμα εμφανίζεται η Σεβίλλη. Είναι η ομάδα που έχει κάνει τις καλύτερες μεταγραφές τα δύο τελευταία χρόνια στην Ισπανία. Συνολικά 16 άτομα αποτελούν το τμήμα σκάουτινγκ, παρακολουθούν ποδοσφαιριστές και φτιάχνουν λίστες για τον τεχνικό διευθυντή, ο οποίος θα έχει τον τελευταίο λόγο.
«Μεταξύ των 100 που μπορούν να έρθουν στη Σεβίλλη, έχουμε δει 99 και 20 από αυτούς, όπως λένε οι τεχνικοί μπορούν να παίξουν στην πρώτη ομάδα. Αυτό είναι το πρώτο φίλτρο και είναι υποκειμενικό» λέει ο αναλυτής της ομάδας της Ανδαλουσίας, Χεσούς Ολιβέρα.
Υπάρχουν, προφανώς, και δυσκολίες στην εφαρμογή. Για παράδειγμα, ένα πρόβλημα είναι πως τα πόδια είναι λιγότερο αξιόπιστα από τα χέρια. Είναι, επίσης, δύσκολος ο συνδυασμός έντεκα παικτών. Είναι ακόμα περίπλοκο για τους αναλυτές να συνδυάσουν με μαθηματικό τρόπο την επίδοση κάθε παίκτη με τον κάθε ένα από τους δέκα συμπαίκτες του.
Και, προφανώς, υπάρχει δυσπιστία για τα αποτελέσματα των μαθηματικών δεδομένων. Η ανθρώπινη κρίση θα υπερισχύει πάντα. Ακόμα και αν λαμβάνονται εξ ολοκλήρου υπόψη τα στατιστικά στοιχεία ενός υποψήφιου μεταγραφικού στόχου, η τελική κρίση θα είναι αυτή που θα γίνει με βάση τα πραγματικά στοιχεία. Διότι «έτσι είναι το ποδόσφαιρο», όπως λέγεται κοινώς. Χωρίς πολύ σκέψη και ανάλυση.
Πηγή: sdna.gr
(Από ρεπορτάζ της ισπανικής εφημερίδας Εl Pais)
