Βαγγέλης Μανωλόπουλος,
Ψυχολόγος/Αθλητικός Ψυχολόγος, MSc *
Το παραπάνω αποτελεί τίτλο παιδικού μυθιστορήματος για τις περιπέτειες μίας παρέας εφήβων που κυνηγά και πετυχαίνει την ποδοσφαιρική καταξίωση.
Η πραγματικότητα, όμως, μπορεί να απέχει. Έχετε αναρωτηθεί ποτέ τι συμβαίνει με όλα αυτά τα ταλαντούχα παιδιά που αν και φαινομενικά είχαν όλα τα φόντα να σημειώσουν μία λαμπρή καριέρα στον χώρο του αθλητισμού, τελικά κατέληξαν στα αζήτητα, να αναζητούν τα ίδια εκ των υστέρων μία διαφορετική διέξοδο;
Το θέμα των αναξιοποίητων ταλέντων δεν αποτελεί ελληνική πρωτοτυπία αλλά μάλλον παγκόσμιο πρόβλημα. Έρευνες έχουν δείξει ότι λιγότερο από το 10% των νεαρών αθλητών που συμμετέχουν στο κορυφαίο για την ηλικία τους επίπεδο θα καταφέρουν να αγωνιστούν και στο κορυφαίο επαγγελματικό επίπεδο.
Αυτό με απλά λόγια σημαίνει ότι για κάθε έναν νέο ποδοσφαιριστή που εξασφαλίζεται επαγγελματικά μέσω του ποδοσφαίρου, υπάρχουν τουλάχιστον εννέα συμπαίkτες του που θα αποτύχουν στον χώρο του αθλητισμού.
Η ανάγνωση του προβλήματος έχει δύο όψεις: αφενός τί πάει στραβά και ενώ η τεχνογνωσία έχει προχωρήσει τα ταλέντα χάνονται, αφετέρου πώς αντιμετωπίζουν τα παιδιά και οι οικογένειές τους την περίπτωση της αποτυχίας;
Για να κυνηγήσει ένα παιδί το όνειρο του επαγγελματικού αθλητισμού αναγκάζεται να κάνει θυσίες όπως το να παραμελήσει το σχολείο, να ταξιδεύει δεκάδες χιλιόμετρα καθημερινά ή ακόμα και να “ξενιτευτεί” από μικρή ηλικία για να ενταχθεί στις ακαδημίες κάποιας μεγάλης ΠΑΕ.
Με ενδιαφέρον διάβασα πρόσφατα τη συνέντευξη ενός πρώην ποδοσφαιριστή των ακαδημιών της Ρεάλ Μαδρίτης, ο οποίος εν τέλει δεν έκανε επαγγελματική καριέρα και αναφέρθηκε στις συνθήκες που αντιμετώπισε:
η συνύπαρξη με άλλα 50 παιδιά με τα ίδια όνειρα, η απουσία της οικογένειάς του και η πλήρης αδιαφορία για τις σχολικές επιδόσεις ήταν μόνο μερικές από αυτές.
Οι γονείς βλέποντας τα παιδιά τους να προοδεύουν δεν σταματούν να κάνουν όνειρα και θυσίες για την επίτευξη του μεγάλου στόχου: το επαγγελματικό συμβόλαιο.
Παράλληλα τα ίδια τα παιδιά επικεντρώνουν την προσπάθειά τους στον αθλητισμό σε τέτοιο βαθμό που το θεωρούν την μοναδική και σίγουρη επαγγελματική τους διέξοδο. Το πρόβλημα, ωστόσο, προκύπτει όταν οι αθλητές φτάνουν στην κρίσιμη ηλικία για το βήμα παραπάνω και αντί να ακούσουν το ‘’έλα την Δευτέρα στα γραφεία’’ ακούν το ‘’ευχαριστούμε αλλά τη νέα σεζόν δεν χωράς στην ομάδα’’. Σοκ! Και τότε τι;
Έρευνες στον χώρο της αθλητικής ψυχολογίας στο πλαίσιο των ακαδημιών, συσχετίζουν την αθλητική αποτυχία με εκδήλωση αντικοινωνικών συμπεριφορών, εμφάνιση συμπτωμάτων κατάθλιψης, δημιουργία προβληματικών σχέσεων και φυσικά επαγγελματική αποτυχία.
Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι όποιος αθλητής αποτυγχάνει παρουσιάζει όλα τα παραπάνω. Αν για πολλούς αυτά ακούγονται υπερβολικά, σκεφτείτε τον εαυτό σας σε ηλικία π.χ. 16-17 ετών να έχει επενδύσει οικονομικά και κυρίως συναισθηματικά σε μία επιτυχία, για την οποία σας ενημερώνουν ότι δεν θα έρθει ποτέ.
Για να αποφευχθούν τα ανωτέρω είναι σημαντική η επιλογή της ακαδημίας, αλλά κυρίως των ανθρώπων που την αποτελούν. Κάθε γονιός πρέπει να διασφαλίσει για το παιδί του τις συνθήκες που θα του επιτρέψουν να αναπτυχθεί ως αθλητής αλλά και κυρίως ως άνθρωπος.
Το κάθε παιδί έχει πολλά πράγματα να διδαχθεί από τον αθλητισμό πέρα από τις ντρίμπλες ή τα σουτ. Αυτό όμως δεν θα συμβεί ανδεν υπάρχουν άνθρωποι με τις απαραίτητες δεξιότητες και γνώσεις για να το πετύχουν.
Η παρουσία κατάλληλα εκπαιδευμένου τεχνικού και διοικητικού επιτελείου και η συνεργασία με αθλητικό ψυχολόγο θα επιτρέψουν την πολύπλευρη ανάπτυξη των παιδιών και θα τα βοηθήσουν να διαχειριστούν καλύτερα την απευκταία περίπτωση της αθλητικής αποτυχίας.
——————————
Ο Βαγγέλης Μανωλόπουλος είναι απόφοιτος του τμήματος Ψυχολογίας του Ε.Κ.Π.Α., κάτοχος Μεταπτυχιακού στο ΠΜΣ Ψυχολογία της Άσκησης στη Σ.Ε.Φ.Α.Α. του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Στο παρελθόν έχει συνεργαστεί με το Ιατροπαιδαγωγικό Κέντρο Αθηνών, το Σύνδεσμο Αθλητικών Προσαρμοσμένων Δραστηριοτήτων Victor Artant-ΝΙΚΗ, το Κέντρο Ημέρας Βαβέλ ενώ έχει εργαστεί και στη Διεύθυνση Πρόνοιας του Δήμου Λαμίας. Συνεργάζεται με αθλητικές ακαδημίες και τον ΟΑΣΠΕ (Οργανισμός Ανάπτυξης Σχολών Ποδοσφαίρου Ελλάδας).
Επιμέλεια: Δώρα Ιωακειμίδου
