Τί κοινό έχουν το Σαντιάγκο Μπερναμπέου, το Καραϊσκάκη, το Αμστερνταμ Αρένα και το Καμπ Νου; Το υβριδικό χορτάρι! Πρόκειται για χορτάρι οικολογικό, ανθεκτικό, οικονομικό,…εύκολο στην εγκατάσταση και τη συντήρηση. Οι τεχνικοί είναι πλέον σίγουροι: μόνο το υβριδικό ενισχύει πραγματικά το τεχνητό γρασίδι και επιτρέπει την αρμονική συμβίωση μεταξύ του φυσικού και συνθετικού χόρτου, με πολλά οφέλη.
Η κατάσταση της τέχνης
Το φυσικό γρασίδι παραμένει η καλύτερη επιφάνεια για αθλητικά γήπεδα και οι επαγγελματίες παίχτες το επιβεβαιώνουν συνέχεια: η μπάλα αναπηδά καλύτερα και το κοντρόλ της είναι ευκολότερο, το γήπεδο διατηρεί τη φρεσκάδα του τις ηλιόλουστες μέρες, μειώνει το ρίσκο τραυματισμών των συνδέσμων, των γονάτων, των διαστρεμμάτων στους αστραγάλους, τους πόνους στην πλάτη και δεν είναι τραχύ για το δέρμα στις πτώσεις σε σύγκριση με το συνθετικό χλοοτάπητα και τα χωμάτινα γήπεδα.
Από την άλλη πλευρά όμως, ο αριθμός ωρών χρήσης είναι περιορισμένος και η συντήρηση ακριβή, έτσι οι διαχειριστές γηπέδων επιλέγουν συχνά τον τεχνητό τάπητα, κάνοντας μια σειρά από συμβιβασμούς όπως τους τρόπους παιχνιδιού, καθώς αλλάζει την αναπήδηση και το κοντρόλ της μπάλας όπως επίσης και την σταθερότητα της επιφάνειας σε υγρό έδαφος.
Αόμη, ο συνθετικός χλοοτάπητας επηρεάζει την ικανοποίηση των θεατών, γιατί οι παίκτες αποφεύγουν τα πολλά μαρκαρίσματα όπως και τα τάκλιν για την ασφάλειά τους.
Και μη ξεχνάμε την πρόωρη κόπωση τις ζεστές ημέρες κυρίως όταν η θερμοκρασία ξεπερνά τους 30 °C., τις στρεβλώσεις στο παιχνίδι, το λιώσιμο των πανάκριβων πλέον παπουτσιών, τους πόνους στην πλάτη όταν το έδαφος είναι σκληρό στην περίπτωση που η «βάση» του γηπέδου δεν έχει γίνει με τον καλύτερο τρόπο, ή πολύ ελαστικό στα συνθετικά γήπεδα, ειδικά
Επιπλέον, είναι κατανοητό ότι ένας συνθετικός τάπητας είναι καλύτερος από ένα γήπεδο φυσικού χόρτου το οποίο είναι γεμάτο λακκούβες, ως εκ τούτου εάν θα μπορούσαμε να έχουμε ένα γήπεδο φυσικού χόρτου ανθεκτικό σε πολλές προπονήσεις και επίσημους αγώνες μέχρι και 1200 ώρες τη σεζόν, τότε θα είχαμε πετύχει μία πολύ καλή επιφάνεια για παιχνίδια.
Για να επιτευχθεί αυτό, χρησιμοποιείται πλέον ένας τεχνητός τάπητας, ειδικά σχεδιασμένος, για να ενισχύσει το φυσικό χόρτο πραγματοποιώντας ένα συμβιωτικό σύστημα, γνωστό ως “Natural Grass Reinforced (φυσικό χόρτο ενισχυμένο)” ή “Hybrid Grass (υβριδικό χόρτο)”.
Τα υβριδικά συστήματα συνήθως χρησιμοποιούν τις συνθετικές ίνες για να ενισχύσουν το φυσικό γρασίδι. Προπονήσεις και αγώνες διεξάγονται σε φυσικό χόρτο και η παρουσία τεχνητών ινών είναι σχεδόν ανεπαίσθητη, έτσι είναι ισοδύναμες με τις φυσικές, ενώ αντιπροσωπεύουν μία σημαντική βελτίωση και καινοτομία. Οι σόλες από τα παπούτσια των παικτών σημαδεύουν το χορτάρι, δεν σηκώνουν όμως χώματα. Η επιφάνεια παραμένει χωρίς λακκούβες, το παιχνίδι είναι καλύτερο, ασφαλέστερο και οι ζημιές στο γρασίδι περιορισμένες μειώνοντας ουσιαστικά τα έξοδα για την αποκατάσταση του γηπέδου μετά τον αγώνα.
Οι παίκτες που τα έχουν βιώσει εκτιμούν ιδιαίτερα τα υβριδικά συστήματα, αφού εξασφαλίζουν πιο σταθερή και ασφαλή επιφάνεια, ενισχύοντας το γρασίδι του τάπητα το οποίο διαφορετικά θα είχε φύγει δημιουργώντας μεγάλες και επικίνδυνες τρύπες. Οι παίκτες νιώθουν ασφαλείς και αποδίδουν καλύτερα, προσφέροντας θεαματικό παιχνίδι.
Το πρόβλημα
Οι στόχοι είναι σαφείς και οι προσδοκίες εξίσου προκλητικές, η εμπειρία όμως στα υβριδικά συστήματα δυσχεραίνει πάντα το καθήκον των τεχνικών για τη συντήρηση, 1-2 χρόνια μετά την εγκατάσταση.
Η ενσωμάτωση ενός τεχνητού τάπητα για να ενισχύσει το φυσικό γρασίδι και να το κάνει πιο ανθεκτικό, έχει μελετηθεί εκτενώς από τη βιομηχανία τα τελευταία 20 χρόνια, αλλά για τη διασφάλιση της συνύπαρξης πρέπει να διατηρηθούν οι συνθήκες ανάπτυξης του φυσικού χόρτου στο εσωτερικό του τεχνητού τάπητα, από την πρώτη κιόλας μέρα της σποράς. Η έντονη χρήση του γηπέδου, επιβεβαιώνει την πρόκληση και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η παρουσία τεχνητού τάπητα περιορίζει την πιθανότητα χρήσης κάποιων μηχανικών επεξεργασιών και σε κάποιες περιπτώσεις καθιστά την επιφάνεια πιο σκληρή.
Με τα χρόνια, έχουμε καταλάβει ότι ένα καλό υβριδικό σύστημα πρέπει να διαθέτει κάποια ειδικά χαρακτηριστικά για τη διατήρηση των ιδανικών συνθηκών ανάπτυξης του φυσικού χόρτου και την ίδια στιγμή να μειώνει και να κάνει ευκολότερη τη συντήρηση. Θα πρέπει επίσης να διατηρεί μία απαλή επιφάνεια που να απορροφά τους κραδασμούς, ανθεκτική με το πέρασμα του χρόνου για να μειώσει την ανάγκη για συχνή αποσταθεροποίηση.
Οι ειδικοί στον τάπητα για τον τομέα του αθλητισμού προσπαθούν να δημιουργήσουν ένα πλούσιο και βαθύ ριζικό σύστημα, για να κάνουν το χόρτο πιο ανθεκτικό στο πάτημα και στις συνθήκες του περιβάλλοντος. Είναι αυτονόητο, ότι τα υβριδικά συστήματα πρέπει να έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά και η στήριξη των τεχνητών ινών δεν πρέπει να περιορίζει την διείσδυση των ριζών, ως εκ τούτου δεν πρέπει να περιορίζει την ανταλλαγή αερίων μεταξύ εδάφους και αέρα, αλλιώς είναι «τοξικό» το φυσικό χόρτο στις πολύ υγρές περιόδους…
Συνοψίζοντας, είναι απαραίτητο για ένα υβριδικό σύστημα, να δίνεται η ευκαιρία στις ρίζες να μεγαλώνουν σε βάθος από τον πρώτο μήνα ανάπτυξης και αυτό γίνεται υιοθετώντας έναν τεχνητό τάπητα με στήριγμα (γνωστό και ως υπόστρωμα) ο οποίος στραγγίζει και αναπνέει εύκολα.
Μία άλλη πτυχή που συνήθως παραβλέπεται, είναι η ανάγκη να αγκιστρώσουν οι ρίζες καλά στο υπόστρωμα έτσι ώστε να λειτουργήσουν ως ενίσχυση στο γρασίδι και όχι το αντίθετο. Πολλές φορές συμβαίνει κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού να αφαιρούνται τεχνητές ίνες μαζί με σπόρους γρασιδιού γιατί δεν ήταν καλά στερεωμένες στο υπόστρωμα.
Όπως είναι φυσικό, υπάρχουν πολλοί ακόμη παράγοντες και τεχνικές λεπτομέρειες που είναι σημαντικές έτσι ώστε όλο αυτό το έργο να είναι ολοκληρωμένο και αποτελεσματικό και έχουν γίνει αντικείμενο μελέτης στα πιλοτικά γήπεδα της Ιταλίας και Γερμανίας από διεθνούς φήμης εμπειρογνώμονες.
Ένας χλοοτάπητας που “φουσκώνει” δε δημιουργεί μονάχα φθορά στο φυσικό γρασίδι, αλλά είναι επικίνδυνος και για τους παίκτες. Ο λόγος είναι απλός, χωρίς δυνατή αγκίστρωση των ριζών, ο τάπητας φουσκώνει.
Έχετε στο μυαλό σας ότι οι ρίζες του γρασιδιού δε μεγαλώνουν με τον ίδιο τρόπο όλη τη χρονιά.
Στο δρόμο που χάραξε το Amsterdam Arena
Στα μοντέρνα στάδια, συχνά, η δημιουργία ριζών είναι δύσκολη υπόθεση. Με τα νέα συστήματα όμως, οι ρίζες αγκυρώνουν στο τεχνητό υπόστρωμα και το πρόβλημα λύνεται…
Για παράδειγμα, σε χρόνο ρεκόρ τοποθετήθηκε στον αγωνιστικό χώρο του γηπέδου του Άγιαξ ο νέος χλοοτάπητας προκειμένου να προλάβει να αγωνιστεί η ομάδα στον τρίτο προκριματικό γύρο.
Είναι ενδεικτικό το γεγονός πως μετά την ολοκλήρωση μία συναυλίας που έγινε στο Amsterdam Arena, ξεκίνησαν οι εργασίες τοποθέτησης του νέου τάπητα, ο οποίος όπως έλεγαν εκπρόσωποι του Άγιαξ, κόστισε το συνολικό ποσό των 200.000 ευρώ.
Στην Ελλάδα αυτό το νούμερο θεωρείται μικρό για τοποθέτηση χλοοτάπητα. Στην Ολλανδία όμως είναι το απολύτως φυσιολογικό.
Αυτό που σημειώνεται είναι ότι και φέτος στο συγκεκριμένο γήπεδο διεξήχθησαν πολλά άλλα γεγονότα (και καλλιτεχνικά) και έτσι ο χλοοτάπητας υπέστη ζημιά. Το γήπεδο ήταν ακατάλληλο, αλλά από την ώρα που πάρθηκε η απόφαση για αντικατάσταση, όλα έγιναν πολύ γρήγορα, με την υποσημείωση ότι… «ο νέος χλοοτάπητας είναι υβριδικός. Αυτό σημαίνει ότι σε ένα ποσοστό 10% ο χλοοτάπητας είναι τεχνητός. Το μίγμα φυσικού και συνθετικού χόρτου παρέχει έναν ισχυρότερο χλοοτάπητα, έτσι ώστε αυτός να μπορεί να χρησιμοποιηθεί πιο συχνά και ως εκ τούτου να διαρκεί περισσότερο».
Έτσι λένε οι (και) Ολλανδοί που ξέρουν καλύτερα…
Επιμέλεια: Δώρα Ιωακειμίδου